Subject: Paris có gì lạ không em?
Paris có gì lạ không em?
Paris
bẩn, đường phố đầy rác rưởi. Paris bất an, homeless ngủ đầy đường, đi đâu cũng
đụng ăn mày, ăn xin, dễ bị móc túi.
Paris
đắt đỏ, nhìn thấy giá cả cũng đủ khiếp. Paris loạn, ngày nào cũng biểu tình, và
có biểu tình là có đập phá, đốt xe, như một nước có chiến tranh vậy.
Những
nhận xét đó trên facebook của cô Mạc Việt Hồng, Ba Lan, cũng là nhận xét của
nhiều người.
Tại
sao một thủ đô tự nhận và được coi là “ Trung tâm ánh sáng” lại tệ hại đến thế?
Nhiều
bạn xúi tôi trả lời. Tôi ngần ngại, vì không muốn trở thành cái máy trả lời.
Nhưng có vài phút rảnh, cũng bàn góp, cho vui.
Chuyện
dân Pháp đi biểu tình như ta đi chợ, tôi đã đề cập tới nhiều lần. Hôm nay nói
chuyện khác.
Ðắt đỏ:
Người
Việt, nhất là từ Mỹ sang, thấy giá cả ở Paris đều le lưỡi. Sao đắt thế? Ðắt,
bởi vì thuế cao. Mỗi lần bạn mua cái gì, làm bất cứ một dịch vụ gì, trong đó có
thuế TVA, thường thường là 20%. Thuế cao, không phải vì đầy tớ dân cần tiền
xài, cất lều cho bồ nhí, nhưng bởi vì ngân khoản xã hội, trợ cấp đủ loại quá
nhiều. Nhà nước lúc nào cũng thiếu tiền, phải gõ.
Nguyên
tắc dây chuyền: anh gõ tôi, tôi gõ thằng khác.
Thêm
vào đó, thương gia cũng lợi dụng, bởi vì Paris là một trong ba thành phố đông
du khách nhất thế giới.
Phân chó:
Cùng
với người Anh, người Pháp là người nuôi nhiều chó, mèo nhất. Nhưng quả thực để
chó mèo phóng uế tùm lum là một vấn đề tự giác mà người Pháp thua nhiều dân tộc
khác. Paris đã có những đội ngũ đi phạt những chủ chó vô trách nhiệm, nhưng
thay đổi thói quen không phải dễ. Mỗi năm, thành phố Paris tốn hàng chục triệu
euros để cạo rửa kẹo cao su ngoài đường, hàng chục triệu khác để xoá những
graffitis trên tường.
Tại sao không phạt nặng như Singapore? Bởi vì
người Pháp không có văn hóa cấm, phạt.
Móc túi:
Quả
thực, nếu du khách không để ý, dễ tin (như du khách Nhật chẳng hạn), sẽ thấy
giấy tờ, tiền bạc, iPhone không cánh mà bay.
Móc
túi là một nghề độc quyền của các di dân, hay “du khách” đến từ các nước hậu
Cộng sản nghèo, như: Bulgarie, Roumanie, Albanie, nhất là những người sống di
động, không định cư.
Tại
những nước này, có những làng chuyên về nghề móc túi, huấn luyện dân, nhất là
con nít để đưa sang các nước giầu, nhất là Pháp, nơi luật pháp lỏng lẻo nhất.
Luật
Pháp cấm giam giữ vị thành niên, trừ trường họp nghiêm trọng. Nếu bị bắt, trẻ
em chỉ việc khai tên tuổi, ra khỏi bót cảnh sát lại tiếp tục hành nghề. Khai
tên giả, tuổi giả, vì trên người không có giấy tờ gì. Dần dần trở thành một trò
chơi. Cảnh sát chán, chẳng muốn bắt nữa.
Homeless nằm đường:
Hiện
tượng này có, vì nhà cửa hiếm, giá địa ốc quá cao. Nhưng nhất là số di dân bất
hợp pháp càng ngày càng đông. Vào nước Pháp rất dễ. Và khi vào rồi, rất khó
trục xuất, vì luật lệ rắc rối. Người SDF (sans domicile fixe, homeless) nằm đầy
đường, cảnh sát không dám đụng tới. Nếu dùng biện pháp mạnh, các Hội nhân quyền
sẽ tố cáo tùm lum. Chưa nói tới dân đi đường, sẵn sàng can thiệp, nhiều khi
những người phản đối cảnh sát cũng là người than phiền vì đường phố bất an.
Thị
trưởng Paris đã nhiều lần yêu cầu cảnh sát giải tán những khu người di dân tụ
tập quá đông, nhưng trong trường hợp này, phải có chỗ cho họ ăn ở.
Ở
Pháp, bạn thấy rất thường chuyện xe cảnh sát dẫn đầu, giữ trật tự cho những
người nhập cư… bất hợp pháp biểu tình đòi giấy tờ.
Mùa
Đông, thị xã và nhà nước rất sợ có người homeless nằm đường chết lạnh, sẽ lãnh
đủ trước dư luận. Họ gởi người, cùng với các Hội đoàn thiện nguyện, đưa những
người này vào các Trung tâm tạm trú. Nhiều homeless từ chối, vì thích nằm đường
tự do hơn. Và không ai có quyền cưỡng bắt người khác phải ngủ ở nơi này, nơi
khác, nếu họ không muốn.
Ăn mày, ăn xin:
Không
phải là chuyện phạm pháp, nếu không gây rối trật tự công cộng. Cảnh sát chỉ có
quyền can thiệp trong trường hợp phạm pháp.
Cách
đây ít lâu, một Thị trưởng quyết định cấm ăn xin ở những nơi có nhiều du khách,
vì người ăn xin quá nhiều, đôi khi say rượu, có thái độ hung hăng. Các Hội đoàn
nhân quyền phản đối tùm lum, ông Thị trưởng phải rút lại chuyện cấm đoán.
Tóm
lại, giải quyết những vấn đề trên rất tế nhị, cực khó, khi nước Pháp còn nặng
lòng với triết lý “Cấm không được cấm” (Il est interdit d’interdire, một biểu
ngữ nổi tiếng trong cuộc nổi loạn tháng Năm 1968, Mai 68).
Chúng
ta tới từ một xứ cái gì cũng cấm, thấy nó kỳ kỳ, nhưng đó là một hình thức văn
hóa của nước Pháp.
Ánh sáng:
Trước
đây, một ông viết: tới Paris, tôi chỉ ngồi nhà uống rượu với bạn; Paris chẳng
có gì, ngoài cứt chó. Với ông này thì tôi chào thua, không dám bàn. Người Pháp
nói: Cái gì quá lố đều vô nghĩa.
Nhiều
người tới Paris, chỉ kéo nhau tới khu Tàu quận 13 ăn phở bột ngọt, rồi than
Paris chẳng có gì đáng coi. Tôi ở Paris mấy chục năm, hay la cà ngoài đường,
vẫn chưa khám phá hết cái duyên của thành phố này. Như cái duyên của một người
đàn bà đẹp quý phái, nhưng trang nhã, kín đáo.
Mỗi
người nhìn một thành phố với một nhãn quan. Với tôi, 3 thành phố lưu luyến nhất
là Paris, Tokyo và Sài Gòn trước 75. Cái lưu luyến của ta với một thành phố
chẳng có gì khách quan. Chỉ là chuyện tình cảm, liên hệ tới những kỷ niệm,
những cái rất riêng tư.
Nhiều
người chê đường xá Paris quá hẹp, tôi lại thích những con hẻm lát đá: nó ấm
cúng, gần gũi.
Trước
kia, đường phố Paris còn chật hẹp hơn nữa. Ông Haussmann, “préfet” Paris giữa
thế kỷ 19, quyết định nới rộng thêm, để cảnh sát dễ can thiệp khi dân… biểu
tình.
Nhà
cửa, đường phố, dinh thự Paris ngày nay hầu hết đều có dấu tay Haussmann. Ông
ta vẽ lại bản đồ thành phố để biến Paris thành một hòn ngọc, chưa biết vẽ bản
đồ để vồ mấy khu nhà mặt tiền.
À,
bạn có biết tại sao Paris có biệt danh là “ Kinh đô ánh sáng?” Ngày nay, có
nhiều nơi “sáng” hơn Paris, đèn đuốc xanh đỏ lập loè, nhất là các thành phố mới
bên Tàu.
Paris
được gọi là kinh đô ánh sáng, vì đó là nơi đầu tiên trên thế giới có đèn đường.
Ðể giảm bớt cướp bóc ban đêm, một ông Tây đã có sáng kiến dựng cột đèn ở những
nơi có đông người qua lại.
PS:
Nếu bạn đi du lịch, nên thư thả đôi chút. Ðừng chơi trò 7 nước 7 ngày. Bạn bắt
đầu cảm nhận một thành phố sau một hai tuần la cà. Và nước Pháp không phải chỉ
có Chinatown quận 13, cũng không phải chỉ có Paris. Hãy thăm viếng những tỉnh
nhỏ đẹp và dễ thương tuyệt vời, ít người Việt đặt chân tới.
Từ Thức.
Hết.
__._,_.___
No comments:
Post a Comment